هنگام معذرت خواهی حتماً این 8 نکته را رعایت کنید - ساعت شیک

به گزارش ساعت شیک، شاید تا به حال برای شما هم رخ داده باشد که انتظار یک عذرخواهی محترمانه داشته باشید، ولی مخاطب شما عذرخواهی خیلی بدی از شما کند . تا جایی که این عذرخواهی اصلاً تأثیری در برطرف دلخوری شما نداشته باشد و شاید هم حتی ناراحتی شما را بیشتر نموده باشد.

• ببخشید، ولی فکر نمی کردم این قدر حساس باشی.
• ببخشید رفیق، فکرشو نمی کردم این مشکل پیش پاافتاده این قدر بزرگ بشه.
• بابت این اتفاق متأسفم. ولی خودتم می دونی که واقعاً من مقصر نبودم

احتمالاً شما هم در طول زندگی خودتان چند مرتبه مجبور شده باشید عذرخواهی های خیلی جدی و تأثیرگذاری داشته باشید. عذرخواهی کردن ممکن است خیلی سخت باشد، به خصوص زمانی که واقعاً معتقد هستید مرتکب اشتباهی شده و یا اینکه کسی را رنجانده اید. در این زمان شما واقعاً بایت اشتباه خود احساس پشیمانی می کنید و در پی برترین کلمات برای بیان ناراحتی و پشیمانی خودتان هستید.

مسئله اینجا است که بیان اشتباه و پشیمانی کار آسانی نیست. به خصوص زمانی که انجام این کار مستلزم اقرار به این موضوع است که شما فرد عزیزی را آزرده خاطر نموده اید. در این شرایط شما احتمالاً می خواهید عذرخواهی کنید، ولی نمی دانید که دقیقاً این کار را چطور باید انجام داد. شاید حتی دغدغه این موضوع را داشته باشید که هنگام عذرخواهی کردن کلمات و جملات اشتباهی را انتخاب کنید و همین منجر به بدتر شدن شرایط گردد.

با این حال، خبر خوب اینکه یاد گرفتن عذرخواهی محترمانه و عذرخواهی مؤثر آن قدر که به نظر می رسد هم کار سختی نیست. در این مقاله قصد داریم فرایند انجام این کار را به شما آموزش دهیم. در ادامه 8 نکته مهم را مرور می کنیم که انجام دادن آن ها برای انجام یک عذرخواهی محترمانه لازم و لازم است.

1- بدانید چرا عذرخواهی می کنید

برای اینکه بخوانید عذرخواهی مؤثر و خوبی داشته باشید، در وهله اول خودتان باید به خوبی بدانید که چه اشتباهی مرتکب شده اید و ایراد کار کجا بود. حس پشیمانی را می توان یکی از اصلی ترین اجزای یک عذرخواهی محترمانه و مؤثر دانست. ولی مادامی که خودتان هم به خوبی ندانید که از انجام چه کاری پشیمان هستید، عذرخواهی محترمانه نیز کار آسانی نخواهد بود و انجام آن نیز تأثیرگذار نیست.

مرور اشتباهی که اجرا شده شاید حس خوبی به همراه نداشته باشد. به خصوص زمانی که خودتان هم به خوبی می دانید که با کارهای خودتان فردی را ناراحت نموده و آزردید. اگر احساس تقصیر می کنید و یا اینکه از خودتان ناامید شده باشید، شاید حتی فکر کردن به موضوع و علت ناراحتی هم برای شما سخت باشد و ترجیح دهید آن را در فکر خودتان مرور نکنید. ولی یادتان باشد، فرقی نمی نماید که چقدر احساس بدی و ناراحتی نسبت به این موضوع داشته باشید، مخاطب شما احتمالاً احساس بدتری دارد!

بابت هرکاری که انجام دادم متأسفم این مثال ممکن است خیلی ساده باشد، ولی کماکان مؤثر است. با این حال، روش های پیچیده و کامل تری برای عذرخواهی نیز وجود دارد.

این مثال را در نظر بگیرید:

هم خانه و یا هم اتاق شما احساس خوبی ندارد و ناراحت شده است. ولی مطمئن نیستید که از چه چیزی ممکن است ناراحت باشد. بعد از کمی فکر کردن به موضوع متوجه جعبه بزرگی در ورودی خانه می شوید و یادتان می آید که به او قول داده بودید در چینش و تغییر دکوراسیون خانه به او یاری خواهید کرد تا فضای کافی برای نصب کتابخانه نوی که هم اتاق شده خریده نیز باز گردد. عذرخواهی زیر شاید روش مناسبی برای شرایط فوق باشد.

من تازه یادم اومد که قول داده بودم در چینش وسایل نو یاریت می کنم. خیلی عذرمی خوام. اخیراً خیلی سرم شلوغه و این موضوع را کاملاً فراموش نموده بودم. می دونم که می خواستی هرچه زودتر این کار انجام بشه. الان می تونم یاریت کنم و با هم انجامش بدیم؟

گاهی اوقات نیز شما نمی دانید که دقیقاً چه چیزی باعث ناراحتی شده است. البته این موضوع هم طبیعی است و زمانی که مخاطب خودتان را به خوبی نمی شناسید بیشتر اتفاق می افتد. در چنین شرایطی، هیچ ایرادی وجود ندارد که از او بپرسید چه چیزی باعث رنجش او شده است. ولی یادتان باشد، راه های مختلفی برای پرسیدن درباره این موضوع وجود دارد، ولی بعضی از آ ن ها بهتر از بقیه هستند.

بنابراین، به جای پرسیدن موارد زیر:

• خب، این دفعه دیگه چیکار کردم؟
• امروز مشکلت چیه؟

سعی کنید از جملات زیر بهره ببرید:

• به نظرم رابطه ما اخیراً کمی تغییر نموده، آیا من کاری کردم که باعث ناراحتی و تغییر رفتار تو شده؟
• فکر می کنم کمی از من ناراحت و آزرده خاطر باشی و من دوست دارم شرایط رو درست کنم. ولی واقعاً نمی دونم چه کار کردم که باعث شده بین ما فاصله شکل بگیره؟

بعد از پرسیدن این سوالات، حتماً صحبت های او به دقت گوش کنید تا مشکل را متوجه شوید.

2. حرف خودتان را با متأسفم آغاز کنید

معذرت خواهی هایی که شامل توجیه کردن شرایط و یا شرط گذاشتن هستند، معمولاً کارایی کافی را ندارند. به همین منوال، یادتان باشد که هرگز از ترکیب متأسفم و ولی استفاده نکنید.

وقتی کوشش می کنید کارهای خود را منطقی جلوه دهید، عملاً یعنی اینکه طرف مقابل را مقصر می دانید. به عبارت دیگر، شما واقعاً بابت انجام کارتان متأسف نیستید، چراکه فکر نمی کنید کار اشتباهی انجام داده باشید. همین امر باعث می گردد تا عذرخواهی محترمانه و مؤثر نباشد. در بعضی موارد، حتی یک توجیه صادقانه و ساده هم می تواند عذرخواهی مؤثر شما را تحت تأثیر قرار داده و از اندازه مؤثر بودن آن بکاهد.

برای مثال، تصور کنید که قصد دارید از یک همکار باید انجام ندادن کار گروهی خودتان عذرخواهی کنید:

متأسفم که سهم خودم از پروژه را تا زمان مقرر به انتها نرساندم. اما واقعیت این است که نمی توانم با این حجم از کار ادامه دهم.

در مثال فوق اگرچه علت شما کاملاً منطقی و صادقانه است. ولی بخش هایی از یک عذرخواهی مؤثر در جمله شما غایب هستند که باعث می گردد تأثیر کلام شما کاهش پیدا کند.

بنابراین، به جای مثال بالا، شما می توانید جمله زیر را به همکار خود بگویید:

متأسفم که سهم خودم از پروژه را تا زمان مقرر به انتها نرساندم. می دانم که این کار باعث می گردد اعتبار شما هم خدشه دار گردد، پس این موضوع را به همه شرح می دهم تا آن ها هم متوجه شوند که این تأخیر تقصیر من بود. حجم کاری من در ماه گذشته خیلی زیاد بود و واقعاً توان انجام آن ها را نداشتم. ولی دفعه بعد حتماً زودتر اطلاع رسانی می کنم و یا اینکه پیش از رسیدن به موعد مقرر، درخواست یاری می کنم.

3- مسئولیت کارهای خود را بپذیرید

اعتراف به اشتباه کردن می تواند بخش زیادی از فرایند عذرخواهی محترمانه را پیش ببرد، ولی عذرخواهی خود را تنها محدود به همین میزان نکنید. عذرخواهی صمیمانه بعلاوه شامل همدلی با فردی می گردد که به او آسیب رسانده اید. بنابراین، خیلی مهم است که دردی و ناراحتی که با اعمالتان ایجاد نموده اید را بپذیرید (دقیقاً همین جا است که داشتن درک خوبی از اقدامات شما مفید خواهد بود)

عذرخواهی زیر را به عنوان یک مثال در نظر بگیرید

من نباید در خصوص نحوه پوشش شما نظر می دادم. من فقط در خصوص فرهنگ و دین کشور شما کنجکاو بودم، ولی این بهانه ای برای اظهارنظر غیرمحترمانه من نیست. من فکرش را هم نمی کردم که این اظهارات چه احساسی ممکن است در شما ایجاد کند و بنابراین متأسفم که شما را آزار دادم و باعث ناراحتی شما شدم.

اگر کمی دقت کنید، متوجه خواهید شد که این عذرخواهی شامل شرحاتی بود: من در خصوص فرهنگ و دین کشور شما کنجکاو بودم.

تشخیص تفاوت بین شرحات و توجیهات می تواند به شما یاری کند عذرخواهی صادقانه و مؤثرتری داشته باشید.

برخلاف مورد قبلی، در مثال زیر میزانی توجیه اشتباه وجود دارد که بهتر است از آن ها اجتناب گردد:

متأسفم که در خصوص نحوه پوشش شما نظری دادم. اما فقط کنجکاو بودم. نمی دانستم شما را اینقدر آزار می دهد.

برخلاف توجیه ها، شرحات، بستر و زمینه ای مناسب برای اقدامات و یا حرف های شما فراهم می نمایند. این بستر و زمینه باعث می گردد که فرد مقابل شما باور کند شما قصد نداشتید او را برنجانید. بعلاوه می تواند تأکید کند که چگونه می خواهید از تکرار این شرایط در آینده اجتناب کنید.

نکته: شرحات خود را مختصر و دقیق ارائه کنید. این کار باعث می گردد کمتر شبیه به یک بهانه به نظر برسند.

4- روی تأثیر کارهایتان تمرکز کنید، نه قصد و نیت خودتان

به احتمال خیلی زیاد، شما قصد آزاد کسی را نداشتید.

با این حال، یادتان باشد، تأثیر حرف و یا کارهای شما اهمیت خیلی بیشتری از اهدافتان دارد.

تصور کنید که به دوست صمیمی خودتان در خصوص یکی از دوستان مشترکتان دروغ گفتید. چراکه طبق نظر خودتان، می خواستید از او محافظت کنید. ولی مسئله اینجاست که با ارائه نکردن اطلاعات صحیح و دروغ گفتن، شما شانس تصمیم گیری آگاهانه در خصوص رابطه را از او سلب کردید. شما در واقع هم به اعتماد او خیانت کردید، هم اینکه باعث شدید درد بیشتری را متحمل گردد.

زمانی که از دوستتان عذرخواهی می کنید، ممکن است به این نکته اشاره کنید که فقط می خواستید از او محافظت کنید، ولی این کار اشتباه است و اثر معکوسی دارد. شما در واقع باید عذرخواهی خود را با تأکید روی تأثیر منفی کارتان انجام دهید، نه اینکه روی نیت خیر خودتان متمرکز باشید.

شخصی که به او ظلم نموده و یا باعث رنجش او شده اید سزاوار این شانس است که بتوانید احساسات خود را به اشتراک بگذارد. بنابراین تشخیص تأثیر اشتباه شما مستلزم گوش دادن همدلانه است. این کار ممکن است ناراحت نماینده باشد، ولی گام مهمی برای نشان دادن پشیمانی است.

5- قدم هایی را برای جبران بردارید

عذرخواهی مؤثر شامل برداشتم قدم هایی برای جبران و ترمیم شرایط موجود است. این رفتار جبرانی و ترمیمی گاهی اوقات کاملاً واضح است. به مثال زیر توجه کنید.

شما ماشین خواهرتان را بدون اجازه قرض گرفته و آن را کاملاً کثیف کردید.عذرخواهی شما می تواند شامل پرداخت هزینه کارواش و یا تمیز کردن کل ماشین به وسیله خودتان باشد.

در مثال دیگری، ممکن است در انجام کاری خیلی عجله نموده باشید و اطلاعات غیرمعتبری را در گزارش خود درج نموده باشید. برای عذرخواهی محترمانه از انجام چنین اشتباهی، می توانید به سرپرست خود قول دهید که تا دیروقت مجدداً روی پروژه کار می کنید تا نسخه صحیح و بدون ایرادی را مجدداً ارائه کنید.

به صورت کلی، در چنین شرایطی می توانید بپرسید که چه کاری می توانم انجام دهم تا اوضاع درست گردد؟. سپس با انجام خواسته های طرف مقابل، به آن ها نشان دهید که واقعاً از کارهای خودتان پشیمان هستید.

6- زیاده روی نکنید

به صورت کلی، عذرخواهی باید متناسب با اشتباه باشد. جبران و یا غرامت بیش از حد و یا انجام رفتاری که فراتر از اشتباهی است که انجام داده اید، ممکن است به کاهش احساس گناه شما یاری کند، اما لزوماً هیچ سودی برای شخصی که در حق او اشتباه و یا ظلم نموده اید نخواهد داشت.

این زیاده روی ممکن است باعث گردد که آن ها شاید حتی به صداقت شما نیز شک نمایند.

برای مثال، شما دوچرخه دوستتان را قرض می گیرید، ولی در وصل کردن قفل بی احتیاطی نموده و آن را از شما می دزدند. دوست شما یک لینک خرید همان مدل دوچرخه دست دوم از یک فروشگاه اینترنتی را برای شما ارسال می نماید و از شما می خواهد که آن را به عنوان جایگزین بخرید.

ولی در عوض شما یک مدل نو کاملاً متفاوت (و چه بسا بسیار گران تر) را انتخاب می کنید تا نشان دهید چقدر متأسف هستید. وقتی دوچرخه نو را به آن ها می دهید، سعی نمی نمایند ناامیدی و ناراحتی خود را پنهان نمایند.

در حالی که ممکن است تصور کنید که گرفتن یک ژست تجملاتی و یا تکرار کردن مکرر عذرخواهی هر بار که آن ها را می بینید می تواند نشان دهنده پشیمانی شدید شما باشد، ولی در واقع می تواند تأثیری منفی داشته باشد. عذرخواهی کردن بیش از حد می تواند مسخره و یا غیرصادقانه به نظر برسد. این نکته را به یاد داشته باشید، عذرخواهی برای تسکین درد فرد مقابل است، نه خود شما. اگر قصد دارید یک عذرخواهی مؤثر داشته باشید، این نکته را همواره لحاظ کنید.

7- طلب بخشش کنید

طلب بخشش را می توان بخش مهمی از عذرخواهی دانست. چراکه در این بخش به فردی که ظلم نموده اید اختیار و قدرت کافی در موقعیت اجرا شده را می دهد. به عبارت دیگر، حین درخواست بخشش به آن ها می گویید که تصور نمی کنید که به صورت اتوماتیک شما را خواهند بخشید.

فرایند بخشش ممکن است زمان بر باشد. شاید هم لازم باشد برای بخشیده شدن کارهایی را (مثل اصلاح رفتارها، جبران صدمات و …) انجام دهید.

ولی یادتان باشد که هیچ تضمینی برای بخشیده شدن وجود ندارد. فرقی نمی نماید که عذرخواهی شما چقدر محترمانه و صمیمانه باشد. با این حال، اگر واقعاً و به خوبی نشان دهید که از اعمال خود پشیمان شده اید و برای اراده شما برای تغییر شرایط موجود کاملاً جدی است، به احتمال زیاد بخشیده خواهید شد.

8- بدانید که چه زمانی نباید عذرخواهی کنید

عذرخواهی می تواند آسیب های وارده به روابط را پس از اشتباهات و یا رفتارهای بی فکرانه التیام ببخشید. ولی عذرخواهی زمانی که هیچ اشتباهی انجام نداده اید، صرفاً به خاطر جلوگیری و اجتناب از درگیری، می تواند بر عزت نفس و احساس ارزشمندی شما تأثیر گذاشته و در نهایت به شما آسیب برساند.

این نکته را همواره باید در نظر داشته باشید: اگر همسر، دوست، همکار، عضوی از خانواده و یا هرکس دیگری به صورت مرتب از شما انتظار دارد که برای کارهایی که انجام نداده اید خود را سرزنش کنید، آن ها مسئولیت اشتباه های خود را نمی پذیرند و یا اینکه اشتباهات خودشان را جبران نمی نمایند.

ممکن است پیش خودتان فکر کنید که اگر شما پیش قدم شده و اولین نفر عذرخواهی کنید، آن ها هم تشویق می شوند که همین کار را انجام دهند، ولی همچنان توصیه ما این است که زمانی که مقصر نیستید، عذرخواهی نکنید و از پذیرش مسئولیت خودداری کنید.

منبع: healthline